Έκθεση φωτογραφίας του Χάρη Κακαρούχα με τίτλο "Τεριρέμ Η άναθρη προσευχή στις εκκλησιές του Άθου και της Λαλιμπέλας" στο Λαογραφικό Μουσείο "Κώστας Φρόντζος"
Διάρκεια: 29/5 - 7/6/2015
Εγκαίνια: 29/5 στις 18:00
Δευτέρα - Παρασκευή 9:00-14:00 και Δευτέρα και Τετάρτη απόγευμα 17.30- 20:00
"Στα τέλη της δεκαετίας του 80 βρέθηκα στο Όρος χωρίς φωτογραφική μηχανή σε μια προσπάθεια να ψηλαφίσω την Ορθόδοξη πνευματικότητα στην πηγή της. Ήμουν καλά προετοιμασμένος έχοντας εντρυφήσει στα κείμενα των Ράμφου και Γιανναρά και είχα πάμπολλες απορίες και ερωτήσεις θεολογικού περιεχομένου στο κεφάλι μου. Όσους μοναχούς ρωτούσα σχετικά, χαμογελούσαν με κατανόηση και επέμεναν ‘η προσευχή θα σου δώσει τις απαντήσεις που ψάχνεις’. Αλλά η προσευχή όπως την αντιλαμβανόμουνα ήταν κάτι επίπονο και βαρετό για μένα. Πριν φύγω αποφάσισα να πάω στον γέροντα Παϊσιο με την ελπίδα ότι εκείνος θα απαντούσε στις ερωτήσεις μου. Αλλά πριν προλάβω να ρωτήσω το οτιδήποτε άρχισε να κάνει αστεία για το ‘έξυπνο μυαλό μου’ και μου ζήτησε να πάω κοντά για να μου δώσει την ευχή του. Και τότε ξαφνικά είδα την προσευχή στα μάτια του σαν μια ανείπωτη χαρά που κατέκλυσε και μένα. Οι απορίες λύθηκαν χωρίς λόγια και για ώρες περπατούσα στα μονοπάτια του Όρους με αυτήν την γλυκιά χαρά να με καίει. Οι ερωτήσεις εξαφανίστηκαν και όποτε τις έφερvα στο μυαλό μου φαίνονταν αστείες και ανόητες. Εκεί ήταν η πρώτη φορά που συνειδητοποίησα ότι πνευματικότητα δεν προσεγγίζεται δια μέσου της ‘λογικής συνεπαγωγής’. Αυτό το μονοπάτι συνεχίστηκε και σε άλλες πνευματικότητες και με οδηγούς τον Osho την Gangaji τον Almaas. Είναι ένα αέναο εσωτερικό ταξίδι, μια πορεία εξόδου από το Πλατωνικό σπήλαιο, όπου κατά την διάρκεια του είχα εμπειρία της ‘προσευχής’ όχι μόνο στα μάτια άλλων αλλά και μέσα μου, σαν μια κατάσταση βαθιάς ησυχίας, άδολης χαράς, αγαπητικής αγκαλιάς με το όλο.
Στο Όρος βρέθηκα ξανά πριν μερικά χρόνια με την ευκαιρία μιας φωτογραφικής ανάθεσης. Και πάλι συνέβη κάτι απροσδόκητο, φωτογραφικό αυτή τη φορά. Συνοδεύοντας ένα καλογέρι που πήγαινε ν’ανάψει τα καντήλια στο καθολικό της Nέας Σκήτης μέσα στο ημίφως του ναού που τόνιζε την ιερότητα του χώρου, είδα έναν πολυέλαιο που φωτίζονταν όμορφα και αυθόρμητα πάτησα το κουμπί της μηχανής. Το ‘κλικ’ ήταν μακριάς διάρκειας μια που το φως ήταν λιγοστό. Αυτό που είδα στην οθόνη μου άρεσε - και ήταν η πρώτη φορά που μια ‘κουνημένη’ φωτογραφία μου άρεσε. Άρχισα λοιπόν να ‘παίζω’ μέσα στην εκκλησιά φωτογραφίζοντας – συχνά με μακριές εκθέσεις – και το αποτέλεσμα ήταν φωτογραφίες που για μένα ήταν 'εικόνες προσευχής’. Έτσι γεννήθηκε ένα ‘project’ που με έφερε και άλλες φορές στο Όρος, στις εκκλησιές της Κοπτικής Αιθιοπίας – που παρουσιάζονται εδώ- και που συνεχίζεται. Σαν ένα προσκύνημα γεμάτο ευγνωμοσύνη σε όλους αυτούς τους τόπους που μου έδωσαν γεύση προσευχής. Η προσευχή που ενώ φαίνεται να σχετίζεται αποκλειστικά με γεωγραφία, φορέματα, ήχους, πιστεύω, τελετές, δοξασίες, εν τέλει τα ξεπερνά. ‘Συνήθως με τη λέξη προσευχή εννοούμε το μέσο προς τον Θεό. Λάθος. Η προσευχή είναι ο Θεός. Δεν είναι το μέσο προς κάτι. Είναι το τέλος από μόνο του’. Osho Rajneesh.
Ο τίτλος Τεριρέμ – το άναρθρο ισοκράτημα - αναδεικνύει αυτήν την εσωτερική εκστατική κατάσταση της προσευχής στην ορθόδοξη παράδοση. Η πρόθεση μου είναι να σας προσκαλέσω σε αυτό το μικρό προσωπικό παρεκκλήσι σε μια σιωπηλή εσωτερική βύθιση στην αλήθεια μας, σε έναν αγαπητικό εναγκαλισμό, η αλλιώς σε προσευχή. "
Χάρης Κακαρούχας
Ο Χάρης Κακαρούχας γεννήθηκε στην Αθήνα, Ελλάδα. Σπούδασε Χαρτογραφία στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και Θεωρία του Χρώματος και οπτική αντίληψη στο πανεπιστήμιο της Γλασκώβης. Επίσης, έχει διδακτορικό στη Φωτογραφία από το πανεπιστήμιο του Ντέρμπι (τίτλος διατριβής: ?Προσωπογραφία?- Χαρτογράφηση του εαυτού). Μελέτησε πολλές διαφορετικές μορφές θεραπείας μέσω της τέχνης στο Φωνητικό Ινστιτούτο της Ελβετίας, στο Ινστιτούτο Ερευνών της Πούνα στην Ινδία, όπως επίσης άλλες πρακτικές σύγχρονης φυσικής ψυχοθεραπείας (Ινστιτούτο Ελευθερίας-Άμστερνταμ, Ολλανδία).
Το φωτογραφικό του έργο έχει δημοσιευθεί σε πολλά περιοδικά στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Το 1997 οι Εκδόσεις Φωτοχώρος δημοσίευσαν το φωτογραφικό του βιβλίο με τίτλο στις «On the timelines» και το 2003 οι Εκδόσεις Άπειρον εξέδωσαν το βιβλίο του με τίτλο «Suspended Time: A Cuban portrait». Το ίδιο βιβλίο εκδόθηκε επίσης από τις εκδόσεις Dewi Lewisτου Ηνωμένου Βασιλείου, τους Peliti Associati στην Ιταλία, τους Εdition Braus στη Γερμανία, τους Actes Sud στη Γαλλία και τους Lunwerg Editiones στην Ισπανία. «Ο αιωρούμενος χρόνος» κέρδισε το βραβείο «Μήλος» το 2004 για το καλλιτεχνικό βιβλίο της χρονιάς στην Ελλάδα. Ο Χάρης Κακαρούχας κέρδισε το βραβείο ευρωπαίων εκδοτών στη φωτογραφία το 2003 και το βραβείο Φωτογραφικού Πορτραίτου Schweppes επίσης το 2003 ως ανερχόμενος. Το 2013 υπηρέτησε ως καλλιτεχνικός διευθυντής του Eco-Art Festival στην Αθήνα, το οποίο διοργάνωσαν το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Μέρος της δουλειάς του ανήκει σε μουσεία και ιδιωτικές συλλογές. Προς το παρόν διδάσκει σε φωτογραφικά εργαστήρια υπό το θεματικό τίτλο: «Αφυπνίζοντας το βλέμμα»
Κύριες Συλλογικές Εκθέσεις: -TranshFormation Exhibition, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Αθήνα, 2013, Prix Pictet, Μουσείο Φωτογραφίας, Θεσσαλονίκη, 2010, Photographic Center(Φωτογραφικό Κέντρο), Σκόπελος, 2006, -National Portrait Gallery, Λονδίνο, 2003, Perugia (Περούτζια), 2002, La casa Elizalde, Μπαρτσελόνα, 2000, Fototecade Cuba (Φωτοθήκη της Κούβας), Αβάνα, 1998, House of Cyprus(Το σπίτι της Κύπρου), Αθήνα, 1998, Spilibergo, Βενετία, 1997, Cultural Center(Πολιτιστικό Κέντρο), Αθήνα, 1992, 1994, 1996, Κύριες Ατομικές Εκθέσεις:-IPC Gallery, Σεράγεβο, 2009 Επίσημη Ελληνική Συμμετοχή (Ελληνικό ΥπουργείοΠολιτισμού) στο Διεθνές Φεστιβάλ του Σεράγεβο. GalleriaMesta, Μπρατισλάβα, 2007, Βenaki Museum(Μουσείο Μπενάκη), Αθήνα, 2006, Museumof Photography (Mουσείο Φωτογραφίας), Θεσσαλονίκη, 2003, Peloponisos Railway Station (Σιδηροδρομικός Σταθμός Πελοπόννησος), Αθήνα, 1997, ProtohorosGallery (Πρωτοχώρος Γκαλερί), Αθήνα, 1994, 2000
http://www.hariskakarouhas.com/
Επιμέλεια άρθρου Πετρούλα Σίνη
